รูปหล่อโบราณ หลวงพ่อเดิมรุ่นเสาร์ ๕ วัดหนองบัวปี พ.ศ. ๒๕๓๖

รายละเอียด

รูปหล่อโบราณ หลวงพ่อเดิมรุ่นเสาร์ ๕ วัดหนองบัวปี พ.ศ. ๒๕๓๖ จัดสร้างโดย  พระนิภากรโสภณ(ไกร ฐานิสฺสโร/ศรสุรินทร์)อดีตเจ้าอาวาสวัดหนองกลับ 

เจ้าคณะอำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ แบบหล่อโบราณตัดช่อในส่วนของพระหล่อโบราณ 

*****พระหล่อโบราณ เป็นกรรมวิธีที่มีขั้นตอนการทำหลายขั้นตอนและกรรมวิธีก็แตกต่างกันบ้าง มีทั้งพระที่ปั้นแต่งทีละองค์และพระหล่อที่มีแม่พิมพ์เหมือนดังเช่นพระทั่วไปอาจรวมถึงพระกริ่งพระชัยวัฒน์ เข้าไปด้วยเพราะเป็นการหล่อหรือเทในลักษณะเดียวกัน พระหล่อที่มีการปั้นทีละองค์ลักษณะจะเหมือนปั้นหุ่นหรือดินน้ำมัน โดยวัสดุที่ปั้นจะเป็นหุ่นขี้ผึ้ง หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่าหุ่นเทียน พระในลักษณะการปั้นทีละองค์นี้จึงมีลักษระขององค์พระและยันต์ที่มีความคล้ายกันในบางส่วนเท่านั้น จะเหมือนกันไม่ได้เด็ดขาด โดยเป็นลักษะการปั้นวางเส้นยันต์ทีละองค์ จึงจะมีลักษณะเฉพาะของในแต่ละองค์มีความคล้ายกันในฝีมือช่าง แต่จะไม่เหมือนกันเด็ดขาดถ้าเหมือนกันแสดงว่ามีองค์ใดองค์หนึ่งเก๊หรือไม่ก็เก๊ทั้งสององค์เลย เพราะพระที่เหมือนกันนั้นจะเกิดจากการถอดพิมพ์ ความเรียบร้อยของพระถอดนี้จะต่างจากของแท้ค่อนข้างมาก โดยเฉพาะความเรียบร้อยของพระ จะไม่มีความเรียบร้อยและสวยงามเหมือนของแท้ พระหล่อแบบทีละองค์นี้ส่วนใหญ่จะเป็นประเภทพระปิดตาเสียมากเช่น พระปิดตาลอยองค์เนื้อสัมฤทธิ์วัดทอง พระปิดตาลอยองค์เนื้อสัมฤทธิ์วัดหนัง พระปิดตาแร่บางไผ่เป็นต้น

ส่วนพระหล่ออีกหลายๆชนิดส่วนใหญ่จะเป็นพระที่มีแม่พิมพ์ดังเช่นพระชนิดอื่นๆ โดยการสร้างจะนำแม่พิมพ์ที่แกะขึ้นรูปองค์พระเหมือนเหรียญแต่มีลักษณะนูนสูงกว่ามากเป็นแม่พิมพ์หน้าหลัง แยกกัน แล้วนำขี้ผึ้งนำมาเทหรือกดลงบนแม่พิมพ์รอให้แห้งจะได้เป็นหุ่นด้านหน้าและด้านหลังออกมา เสร็จแล้วจึงมีการนำพระแม่พิมพ์หน้าหลังนี้ มาอังไฟอ่อนๆแล้วนำมาประกบติดกัน ในพระบางชนิดจะยังไม่ได้แต่ง พอเสร็จขั้นตอนนี้จะนำพระไปติดช่อเพื่อที่จะเตรียมเข้าดินหุ่นก่อนที่จะทำการเทต่อไป  พระในแบบแรกนี้พอเทออกมาจึงมีรอยประกบค่อนข้างชัดเจน พอเทเสร็จแล้วจึงนะมาทำการตัดช่อและตะไบแต่งเนื้อส่วนที่เกินและแต่งรอยฉลาบแต่งความเรียบร้อยต่อไป พระรูปแบบนี้พบเจอในพระหล่อโบราณของเมืองนครปฐมเกือบทุกวัด เช่นพระชัยวัฒฯหลวงปู่บุญ วัดกลางบางแก้วพิมพ์ชลูด เหรียญหล่อหลวงพ่อทา วัดพะเนียงแตกรุ่นแรกและรุ่น2 เหรียญหล่อองค์พระปฐมเจดีย์ในหลายๆรุ่นก็เป็นลักษณะนี้แทบทั้งสิ้น ในพระชินราชอินโดจีนก็เช่นกัน และในเหรียญหล่อในยุคเดียวกันอีกหลายๆวัดทั่วประเทศ และในอีกแบบหนึ่งจะเป็นพระที่มีการแต่งตั้งแต่ขั้นตอนการประกบหุ่นเทียน คือมีการปาดด้านข้างเพื่อลบรอยประกบเพื่อความเรียบร้อย และแต่งองค์พระรวมถึงหน้าตาบางส่วน หากกดออกมาตื้นหรือติดไม่ชัด พระจะมีความเรียบร้อยกว่าแบบแรก รอยเก็บตะไบจะน้อยลง แต่ก็ยังมีการเก็บตะไบแต่งความเรียบร้อยอยู่บ้าง ขอบข้างจะมีรอยปาดลักษณะดูเป็นเหลี่ยมๆ ถึงขั้นแต่งแบบพิถีพิถัน จะค่อนข้างเรียบร้อยกลมมนสวยงามแทบไม่มีรอยประกบให้เห็นเลยทีเดียว พระชนิดนี้จะพบเจอในพระชัยวัฒน์พระกริ่งรูปหล่อสายวัดสุทัศน์ ในยุคแรกๆบ้างจนถึงยุคหลังๆเช่นปี ๘๒ ขึ้นไป พระชัยวัฒน์มงคลจินดาวัดไร่ขิง รูปหล่อหลวงพ่อเดิม ออกวัดหนองหลวง และรูปหล่อหลวงพ่อเงินวัดบางคลานพิมพ์นิยม ก็มีการแต่งหุ่นเทียนที่เรียบร้อยเช่นกัน 

โดยจัดสร้างขึ้นหลายเนื้อ หลายแบบพิมพ์สำหรับพุทธลักษณะของพระรูปหล่อโบราณโดยจำลององค์หลวงพ่อเดิมท่านนั่งสมาธิ ด้านข้างจะปรากฏร่องรอยการประกบพิมพ์ของการหล่อ  ในส่วนของใต้ฐานหล่ออักขระ

"พุฒซ้อน" อันเป็นเอกลักษณ์ของวัดหนองโพธิ์อันหมายถึง พระเจ้า ๕ พระองค์ ที่ว่า “นะ โม พุท ธา ยะ” เขียนซ้อนกัน เรียกว่า "ยันต์ตลก" ซึ่งเป็นคนละตัว 

พุทธซ้อน ของหลวงพ่อแพ วัดพิกุลทอง ที่ใช้ตัว “พุทธ” ซ้อนกัน ๓ ตัว

พุทธาภิเษกพิธีใหญ่ในปี พ.ศ. ๒๕๓๖ โดยนิมนต์พระคณาจารย์สายหลวงพ่อเดิมและ  พระเทพวิทยาคม(หลวงพ่อคูณ) เป็นประธานในพิธี

#ประวัติ พระนิภากรโสภณ(ไกร ฐานิสฺสโร)

๑.ชาติภูมิ

เดิมชื่อ ไกร นามสกุล ศรสุรินทร์ เกิดเมื่อ วันที่ ๕ มกราคม พ.ศ. ๒๔๘๖ ขึ้น ๑๑ ค่ำ เดือน ๒ (ยี่) ปีมะแม  บิดา นายลัพธ์ ศรสุรินทร์ มารดา นางคอย ศรสุรินทร์

๒. การศึกษา

พระนิภากรโสภณ(ไกร ฐานิสฺสโร) เรียนจนจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ พ.ศ. ๒๕๐๐ จาก โรงเรียนหนองกลับ (เทพวิทยาคม) ตำบลหนองกลับ  อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์

๓. การบรรพชาและอุปสมบท

พระนิภากรโสภณ(ไกร ฐานิสฺสโร) อุปสมบทเมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๐๖ โดยมีพระครูนิกรปทุมรักษ์ (หลวงพ่ออ๋อย)เจ้าอาวาสวัดหนองกลับ ตำบลหนองกลับ อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ เป็นพระอุปัชฌาย์ หลังจากอุปสมบทแล้วท่านได้อยู่ประจำที่วัดหนองกลับมาตลอด ไม่เคยไปพำนักจำพรรษาที่อื่นเลย

๔. วิทยฐานะ

พ.ศ. ๒๕๐๘ สอบไล่ได้ประโยคนักธรรมชั้นเอก สำนักเรียนคณะจังหวัดนครสวรรค์ นอกจากนี้ ท่านยังมีความชำนาญในภารอ่านแบบแปลน แผนผัง  และควบคุมการก่อสร้าง พร้อมกับเป็นช่างซ่อมเครื่องไฟฟ้า มีความรู้ความสามารถในการสลักชื่อ ลวดลายบนแผ่นหินอ่อนในการทำแผ่นศิลาฤกษ์

๕. งานด้านการปกครอง

พ.ศ. ๒๕๑๗ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดหนองกลับ ตำบลหนองกลับ อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสรรค์ พ.ศ. ๒๕๒๐ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะอำเภอหนองบัว จังหวัดนครสรรค์

๖. งานด้านศาสนศึกษา

พ.ศ. ๒๕๒๐ เป็นครูสอนพระปริยัติธรรมประจำสำนักเรียนวัดหนองกลับ ตำบลหนองกลับ อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ พ.ศ. ๒๕๑๗  เป็นเจ้าสำนักเรียนพระปริยัติธรรมวัดหนองกลับ ตำบลหนองกลับ อำเภอหนองบัว จังหวัด นครสวรรค์

๖.๑ เป็นกรรมการตรวจข้อสอบธรรมสนามหลวง ๖.๒ เป็นกรรมการตรวจข้อสอบธรรมชั้นนกวภูมิประจำจังหวัดนครสวรรค์ ๖.๓  เป็นกรรมการศึกษาโรงเรียนหนองบัว อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์ ๖.๔ เป็นกรรมการ การศึกษาโรเรียนหนองบัวเทพวิทยาคม อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสวรรค์

๗.งานด้านส่งเสริมการศึกษา

พ.ศ. ๒๕๓๖  เป็นประธานจัดตั้งศูนย์ อบรมเด็กก่อนเกณฑ์ในวัด วัดหนองกลับ ตำบลหนองกลับ อำเภอหนองบัว จังหวัดนครสรรค์ พ.ศ. ๒๕๓๗ เป็นประธานจัดตั้งโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา

๘. งานด้านเผยแผ่

พ.ศ. ๒๕๑๗ เป็นประธานหน่อยอบรมประชาชนประจำตำบลหนองกลับ(อ.ป.ต.)พ.ศ. ๒๕๒๐ เป็นหัวหน้าพระธรรมทูตประจำอำเภอหนองบัวพ.ศ. ๒๕๒๘  เป็นวิทยาการอบรมประชาชน พ่อค้า ข้าราชการ ในโอกาสต่าง ๆ เป็นประจำ ๘.๑  เป็นวิทยากรบรรยาย ศีลธรรม จริยธรรม แก่ครูอาจารย์นักเรียน นักศึกษาในโรงเรียนวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๓๙  เป็นวิทยากรบรรยายโครงการสุภาพอนามัย พ.ศ.๒๕๓๘  เป็นวิทยากรบรรยายอบรม ศีลธรรม จริยธรรมต่อต้านยาเสพติด(ยาบ้า) แก่นักเรียน นักศึกษา และเยาวชนตามสถานศึกษาต่าง ๆ

๙. งานสาธารณูปโภค และสาธารณสงเคราะห์

๙.๑  เป็นประธานนำพาพระภิกษุ-สามเณร และชาวบ้าน ในการก่อสร้างศาสนสถานและศาสนสมบัติ ภายในวัด ๙.๒  เป็นประธานนำพาชาวบ้านสร้างและซ่อมแซมชลประทานประจำตำบลหนองกลับ ๙.๓ เป็นประธานอนุรักษ์ป่า เขาพระเขาสูง ๙.๔  เป็นประธานในการสร้างอ่างเก็บน้ำหลวงพ่อไกร ๑ และ ๒ ๙.๕ เป็นประธาน นำพาชาวบ้านสร้างถนน ภายในเขตอำเภอหนองบัว ๙.๖ เป็นประธาน นำพาชาวบ้านสร้างศาลาแหล่งความรู้ของศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนในวัด ๙. ๗ เป็นประธาน นำพาชาวบ้าสร้างอาคารสำนักงานการประถมศึกษาอำเภอหนองบัว ๙.๘ เป็นประธาน นำพาชาวบ้านสร้าง อาคารเรียนให้โรงเรียนวัดเพทสุทธาวาส ๙.๙ ดำเนินการจัดซื้ออุปกรณ์ และปรับปรุงพัฒนาโรงเรียนหนองบัวเทพวิทยาคม นอกจากนี้ นำพาพระภิกษุ-สามเณร ภายในวัดพัฒนาวัดหนองกลับเป็นอุทยานการศึกษา

๑๐. สมณศักดิ์

พ.ศ. ๒๕๒๐  ได้รับแต่งตั้งเป็นพระฐานานุกรรมในพระธรรมเจดีย์ที่พระครูสังฆพิชิตพ.ศ. ๒๕๒๐  ได้รับแต่งตั้งเป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท ที่พระครูวาปีปทุมรักษ์พ.ศ. ๒๕๒๖  ได้รับแต่งตั้งเป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอชั้นเอกพ.ศ. ๒๕๓๖  ได้รับแต่งตั้งเป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอชั้นพิเศษพ.ศ. ๒๕๓๕  ได้รับแต่งตั้งเป็นพระราชาคณะ ชั้นสามัญ ที่ พระนิภากรโสภณ

*****วัดหนองบัวและพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดหนองกลับ*****

#วัดหนองกลับ เป็นวัดเก่าแก่ สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 2 ไม่ปรากฎประวัติผู้สร้างชัดเจน เล่าต่อกันมาว่าตรงที่สร้างวัดหนองกลับนี้ ในสมัยทำศึกกับเวียงจันทน์ เป็นที่ตั้งค่ายของชาวหนองบัว-หนองกลับ เพื่อป้องกันทัพเวียงจันทน์ที่เดินทัพผ่านมา เดิมหมู่บ้านนี้มีวัดเก่าชื่อวัดหนองม่วง และวัดสระมะนาว เมื่อชาวบ้านตั้งค่าย ณ บริเวณที่เป็นวัดหนองกลับในปัจจุบัน จึงต้องย้ายวัดตามมาด้วย จึงมีวัดสองวัดอยู่ติดกัน ในสมัยนั้นชาวบ้านเรียกว่า "วัดนอก" กับ "วัดใน" ต่อมาเกิดอหิวาต์ระบาด มีพระสงฆ์มรณภาพ พระภิกษุจึงย้ายมารวมกันอยู่วัดเดียวคือวัดนอก ซึ่งก็คือวัดหนองกลับในปัจจุบัน ตั้งแต่นั้นมาจึงรวมกันโดยปริยาย ในสมัยที่ทางราชการตั้งกิ่งอำเภอหนองบัวขึ้น เคยใช้วัดหนองกลับใช้เป็นที่ทำการกิ่งอำเภอชั่วคราวตั้งแต่ปี ๒๔๙๒-๒๔๙๙

 *****วัดหนองกลับ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "วัดหนองบัว" มีประวัติความเป็นมายาวนานร่วมสองศตวรรษ เนื่องจากเป็นวัดเก่าแก่ จึงมีโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุในครอบครองเป็นจำนวนมาก ทั้งที่ได้จากแหล่งโบราณคดี โบราณสถานในบริเวณอำเภอหนองบัวและใกล้เคียง และที่ได้จากการบริจาคของประชาชนผู้มีจิตศรัทธาต่อวัดและท่านเจ้าอาวาส พระครูวาปีปทุมรักษ์ เจ้าอาวาสและเจ้าคณะอำเภอหนองบัวรูปปัจจุบัน จึงรวบรวมข้าวของต่าง ๆ และจัดแสดงไว้ภายในอาคารต่างๆ   ของวัด ซึ่งมีผู้สนใจเข้าชมจำนวนมาก ทางวัดจึงดำริจะจัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดหนองกลับขึ้น เพื่อให้เป็นแหล่งรวบรวม ศึกษา อนุรักษ์ และเผยแพร่ความรู้ด้านศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นอำเภอหนองบัว           

นอกจากนี้วัดยังมีความตั้งใจที่จัดตั้งพิพิธภัณฑ์แห่งนี้เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งท่านเคยเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมชมโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุที่วัดหนองกลับ เมื่อวันที่๑๘ สิงหาคม ๒๕๓๕        

อาคารพิพิธภัณฑ์มีสองหลัง โดยอาคารพิพิธภัณฑ์หลังแรกจัดแสดงแสตมป์ไทย เงินตรา และเหรียญกษาปณ์ไทย เครื่องราชอิสริยาภรณ์ เหรียญที่ระลึกสมัยรัชกาลที่ ๙ อาวุธโบราณ เครื่องถ้วยเบญจรงค์สมัยรัตนโกสินทร์ เครื่องถ้วยชามสมัยสุโขทัยและอยุธยา ส่วนอาคารจัดแสดงอีกหลังหนึ่ง เป็นอาคารพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน เป็นที่รวบรวมวัสดุอุปกรณ์ ข้าวของ เครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน และในการประกอบอาชีพ   
------